Natura 2000 -viärmáduv enâdâhkarttimeh tahhojeh Laapist keessiv 2022 (Lappi)

 

Natura 2000 -viärmáduv tiäđuh tärhistuvvojeh já tievâsmittojeh enâdâhkarttimijguin keessiv 2022. Tääl älgee oovcád peividemtohe viggá turviđ vyevdiluándu maaŋgâmuáđusâšvuođâ. Lasseen kärttejeh härvináá tivrešlaajâ, Lycaena helle (suom. luhtakultasiipi) tiettum já viggeh pyerediđ šlaajâ suojâlem tile.

Laapi IJP-kuávdáš parga ohtsâšpargoost Meccihaldâttâs Luándupalvâlusâiguin keesi já čoovčâ 2022 ääigi tääl leijee Natura-kuávlui luándutijppâkarttimijd já Lycaena helle enâdâhkarttimijd. Karttimeh láá algâttum Laapi kuávlust kesimáánu aalgâst. Luándutijppâkarttimijn tieđettuvvoo muuneeld reiváin taid priivaat eennâmomâsteijeid, kiäi eennâmkuávluin pargeh taan keesi enâdâhkarttimijd.

Natura-viärmádâh torvee luándu maaŋgâmuáđusâšvuođâ

Euroop union viggá orostittiđ luándu kievhtum kuávlustis. Natura 2000 -viärmádâh, mii torvee luándudirektivist miäruštâllum luándutiijpâi já šlaajâi eellimpirrâsijd sehe loddedirektivist uáivildum loddešlaajâi eellimpirrâsijd, lii ohtâ tehálumosijn vuovijn juksâđ taan mittomere.

Natura 2000 -viärmádâhân kuleh 1779 kuávlud Nannaam-Suomâst. Álgám oovcád peividemtove Suomâst tárkkojeh suullân 210 Natura-kuávlud. Luándutiijpâi uásild enâdâhkarttimeh čyeccih Natura-kuávloid, moi suojâlemaggân láá vuávdáás luándutiijpah, tegu boreaalliih luánduviđá vyevdih, vuávdáás jeegih, boreaalliih rođoh, tulvevyevdih já vyevdirođoh. Karttimnáál kuávluh láá väljejum tain Natura-kuávlu oosijn, main táálááh vuáválâšvuođah iä turvii vuávdáás luándutiijpâid tuárvi. Laapi IJP-kuávdáá kuávlust láá ohtsis 19 tarkkum vuáláá Natura-kuávlud.  

Lycaena helle tiättoo tuše pááihui Laapi kuávlust, já šlaajâ lii kiäppánâm uálináálá majemui loveiivij ääigi. Laapist vuossâmuu muddoost kärttejuvvojeh 18 tobdos Lycaena helle tiettumkuávlu Maadâviestâr-Laapist já Ruávinjaargâst. Uási tain kuávluin láá Natura-kuávluin.

Karttimijn čuággojeh tiäđuh vuávdáás luándutiijpâin já Lycaena helles

Luándutijppâkarttimijguin viggeh čielgâsmittiđ já tubdâđ Naturan kullee vyevdiluándutiijpâi tärhis soojijd já ovdâstem, sehe toi máhđulii suojâlem táárbu. Kuávluin, main vyevdikevttim áštá pieijâđ Natura-kuávlust leijee vyevdiluándutiijpâ vaarân, sáttá leđe tárbu suoijâlmân. Suojâlem olášuttoo táárbu mield vuáđđudmáin luándusuojâlemkuávluid Natura-kuávlui siisâ tâi nubástutmáin jo leijee suojâlemkuávlui suojâlemmiärádâsâid. Natura-kuávlui rääjih iä muttuu vuávdáás luándutijppáid kyeskee Natura-kuávlui peividmist.

Váldu-uási Lycaena helle tobdos tiettumijn láá kiäinui piällást. Jis karttimijn huámášeh merhâšittee tiettumijd luánduviđá tâi ton lágán eellimpirrâsijn tegu suánjuin tâi vyeligisšaddee kiedijn, tarkkuustâleh Natura 2000 -viärmáduv tievâsmittem máhđulâšvuođâ Lycaena helle eellimpirrâsij suojâlem várás. Taat puáhtá merhâšiđ šlaajâ lasettem jo leijee Natura-kuávlu suojâlemaggân, Natura-kuávlu vijđedem tâi aaibâs uđđâ Natura-kuávlu vuáđudem Lycaena helle suojâlem várás.

Laapi IJP-kuávdáš váldá majeláá karttimij maŋa ohtâvuođâ eennâmomâsteijeid já ráđádâl táárbu mield suojâlem olášutmist já sajanmáávsuin priivaat eennâmomâsteijeiguin.

Viärmáduv tiäđui tievâsmittem já tärkkilistem valmâštâlloo Suomâ pirâskuávdáást, iäláttâs-, jotolâh- já pirâskuávdáin já Meccihaldâttâsâst. Pargo joođeet pirâsministeriö. Tievâsmittem- já tärkkilistemiävtuttâsâin kuleh äššiuásálijd já čonâsjuávhuid ive 2023 aalgâbeln. Mittomeerrin lii, ete statârääđi miärádâs tievâsmitmijn já tärkkilistmijn tohhuuččij loppâivveest 2023.

Naturakuávluh , main Laapi IJP kuávdáš já Meccihaldâttâs taheh Natura viärmádâhpeividem enâdâhkarttimijd keessiv 2022 (pdf)

Lasetiäđuh

Riikka Juutinen, pajetárkkojeijee, Laapi IJP-kuávdáš (vuávdáás luándutiijpah), p. 0295 037 010
Merja Lipponen, pajetárkkojeijee, Laapi IJP-kuávdáš (Lycaena helle), p. 0295 037 427
Jari Pasanen, ohtâduv hovdâ, Laapi IJP-kuávdáš 0295 037 476

Šleđgâpostâčujottâsah láá häämist ovdânommâ.suhânommâ@ely-keskus.fi